عافیت از منظر حضرت علی(ع)

1. طلب خیر و خوبی از خدا
فی وصیته لا بنه علیه السلام - : و اکثر الاستخارة. (نامه 31)
در وصیت خود به فرزندش می فرماید: از خدا بسیار طلب خیر کن.
2. سازش با بیماری
امش بدائک ما مشی بک. (حکمت 27)
تا زمانی که بیماری با تو می سازد تو نیز با آن بساز.
3. درشتی و نرمی به هم در به است
اذا کان الرفق خرقا کان الخرق رفقا. ربما کان الدوا دا، و الدا دوا. (نامه 31)
هرگاه به جای نرمی، خشونت لازم باشد، خشونت (عین) نرمی است، بسا دارو که (مایه) درد و بیماری باشد و بسا درد و بیماری، که خود دارو می باشد.
4. سخن علی علیه السلام در پایان عهدنامه
فی ختام کتابه للاشتر لما ولاه مصر - : انا اسال الله بسعة رحمته، و عظیم قدرته علی اعطا کل رغبة ... ان یختم لی و لک بالسعادة و الشهادة. (نامه 53)
امام علی علیه السلام، در پایان عهدنامه خود، به مالک اشتر می فرماید: من از خداوند، به رحمت گسترده و قدرت عظیمش بر برآوردن هر خواهش و مطلوبی، مسالت دارم که ... عاقبت من و تو را به سعادت و شهادت ختم فرماید.
5. امان از تیرهای روزگار
ان الدهر موتر قوسه، لا تخطی سهامه، و لا توسی جراحه. یرمی الحی بالموت، و الصحیح بالسقهم، و الناجی بالعطب. (خطبه 114)
روزگار زه کمان خود را بسته است، تیرهایش خطا نرود و زخم هایش درمان نشود، زنده را هدف تیر مرگ قرار می دهد و تندرست را آماج تیر بیماری و نجات یافته را هدف تیر هلاکت.
6. طلب عافیت
نحمده علی ما کان، و نستعینه من امرنا علی ما یکون، و نساله المعافاة فی الادیان، کما نساله المعافاة فی الابدان. (خطبه 99)
خدا را برای آن چه عطا فرموده ستایش می کنیم و در کارهای خود از او یاری می جوییم و عافیت و سلامت در دین و عقیده را زا او می طلبیم، همچنان که سلامت بدن ها را از او خواستاریم.
7. نعمت وبلای حقیقی
ما خیر بخیر بعده النار، و ما شر بشر بعده الجنة، و کل نعیم دون الجنة فهو محقور، و کل بلا دون النار عافیة. (حکمت 387)
خیری که در پی آن آتش بود خیر نتوان شمرد و شری که در پس آن بهشت باشد شر نیست. هر نعمتی جز بهشت ناچیز است و هر بلایی جز آتش ‍ عافیت.
8. دو نعمت زایل
لا ینبغی للعبد ان یثق بخصلتین: العافیه، و الغنی، بینا تراه معافی، اذ سقم ، و بینا تراه غنیا، اذ افتقر. (حکمت 426)
بنده را نسزد که به دو چیز اعتماد کند: عافیت و توانگری، زیرا در حالی که او را سالم می بینی ناگهان بیمار می شود و در حالی که توانگرش می بینی ناگهان به فقر دچار می گردد.
9. فرجام کار
ان اتاکم الله بعافیه فاقبلوا، و ان ابتلیتم فاصبروا، فان العاقبه للمتقین. (خطبه 98)
اگر خداوند به شما عافیتی داد، بپذیرید و اگر مبتلا شدید، شکیبایی ورزید، زیرا فرجام از آن پرهیزگاران است.
10. محاسن بیماری
لبعض اصحابه فی علة اعتلها - : جعل الله ماکان من شکواک حطا لسیئاتک، فان المرض لا اجر فیه، و لکنه یحط السیئات، و یحتها حت الاوراق. و انما الاجر فی القول باللسان، و العمل بالایدی و الاقدام، و ان الله سبحانه یدخل بصدق النیة و السریرة الصالحة من یشا من عباده الجنة. (حکمت 42)
امیرالمومنین امام علی علیه السلام به یکی از اصحاب خود که به مرضی مبتلا شده بود، چنین فرمود:
خداوند آن چه را که از این بیماری عارض تو گردانیده موجبی برای فرور ریختن گناهانت قرار داده است که همانا بیماری برای انسان اجر و مزدی در بر ندارد، لیکن گناهان را پایین می آورد و آن ها را به مانند فرو ریختن برگ از درختان فرو می ریزد.
جز این نیست که مزد در برابر گفتار با زبان و عمل با دست ها و گام ها است.
همانا خدای سبحان هر یک از بندگانش را که اراده کند به واسطه درستی نیت و اندیشه صالح و پسندیده ای که دارا بوده به بهشت داخل می کند.