کار تجهیز و تدفین پیکر مطهر پیامبر صلی الله علیه و آله را ابوبکر انجام داده یا علی علیه السلام

پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ بعد از بیست و سه سال تبلیغ رسالت و دعوت مردم به یکتاپرستی و تقوا و ابلاغ دین اسلام در تمام جزیرة العرب، روز دوشنبه بیست و هشتم صفر سال یازدهم هجری در سن شصت و سه سالگی از این جهان رحلت فرمودند. بر اساس روایات تاریخی که از اهل سنت نقل شده است پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در حالی جان به جان آفرین تسلیم کردند که سرشان روی سینه علی ـ علیه السلام ـ قرار داشت و مراسم تجهیز و تکفین و تدفین و نماز آن حضرت را علی بن ابی طالب- علیه السلام - با کمک چند نفر دیگر از بنی هاشم انجام دادند.
ابن سعد روایت می کند: کعب الاحبار روزی از خلیفه دوم (عمر) سوال کرد پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در موقع احتضار (آخرین لحظات عمرشان) چه فرمودند: عمر به علی ـ علیه السلام ـ که در آن مجلس حضور داشت اشاره کرد و گفت از او بپرسید. حضرت فرمود: پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در حالی که سرشان بر روی شانه من بود، می فرمود: الصلاة الصلاة... کعب دوباره سوال کرد که چه کسی پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ را غسل داد، عمر گفت از علی بپرس؛ حضرت فرمود: من پیامبر را غسل دادم در حالی که عباس نشسته بود و اسامه و شقران آب می ریختند.[1]
ابن هشام می نویسد: کسانی که متصدی غسل بدن آن حضرت شدند عبارت بودند از علی بن ابی طالب، عباس بن عبدالمطلب، فضل بن عباس، قثم بن عباس، اسامة بن زید و شقران، غلام پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ و اوس بن خولی نیز که یکی از انصار بود، فریاد زد: یا علی تو را به خدا سوگند ما را هم در این افتخار شریک کن، علی ـ علیه السلام ـ فرمود: داخل خانه شو و او نیز وارد شده در کناری نشست و کیفیت غسل آن حضرت بدین ترتیب بود که علی ـ علیه السلام ـ جنازه پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ را بر سینه خود گذارده بود و عباس و فضل و قثم در حرکت دادن و چپ و راست کردن بدن به او کمک می کردند و اسامه و شقران هم آب می ریختند و علی بن ابی طالب- علیه السلام – پیامبر- صلی الله علیه و آله - را از زیر پیراهن غسل می داد و می گفت: پدر و مادرم به فدایت که چه اندازه در زندگی و پس از مرگت پاکیزه ای و چون از غسل فارغ شدند او را با سه پارچه «صحاری» و یک پارچه بُرد «حبرة» کفن کردند.[2]
درباره کیفیت دفن پیامبر- صلی الله علیه و آله - نیز می نویسد: «اما کسانی که متولی دفن آن حضرت شدند و وارد قبر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ شدند عبارتند از: علی بن ابی طالب و فضل بن عباس و قثم بن عباس و شقران».[3]
علاوه بر کتاب های ذکر شده که از کتب معتبر و قدیم اهل سنت در زمینه تاریخ پیامبر- صلی الله علیه و آله - و صحابی آن حضرت محسوب می شوند، ابن اثیر جزری در اسد الغابة،[4] ابن کثیر در البدایة و النهایة[5] و بیهقی در دلائل النبوة[6] و دهها منبع دیگر از اهل سنت به این امر اشاره دارند که کسی جز علی ـ علیه السلام ـ و همراهان آن حضرت در تجهیز و تدفین آن حضرت شرکت نداشته است.
نخستین کسی که بر پیامبر گرامی- صلی الله علیه و آله - نماز گزارد، امیر مؤمنان علی بن ابی طالب ـ علیه السلام ـ بود سپس یاران و اصحاب آن حضرت دسته دسته بر جنازه آن حضرت نماز گزاردند.
چنانچه ابن کثر از ابن مسعود نقل می کند: که در وصیت پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ آمده است که آن حضرت را مردان اهل بیتش غسل دهند و کفن کنند و بعد بر جنازه آن حضرت نماز بگزارند سپس مردم بر آن حضرت نماز بگزارند و بعد از مردان زنان بر جسد آن حضرت نماز بخوانند.[7]
سپس در محل دفن پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ اختلاف در بین مردم به وجود آمد برخی گفتند: در بقیع دفن کنیم و برخی گفتند: در کنار مسجد و برخی نیز گفتند: در منزل حضرت، ایشان را دفن کنیم؛ در نهایت تصمیم بر این شد که جنازه حضرت را در همان حجره ای که حضرت رحلت نموده بودند به خاک بسپارند. قبر آن حضرت توسط ابو عبیده جراح و زید بن سهل آماده گردید و مراسم دفن به وسیله امیر مؤمنان به کمک فضل و عباس و قثم انجام گرفت.[8]
بنابراین مشاهده می شود که اکثر قریب به اتفاق منابع تاریخی و روایی اهل سنت که تعدادشان به دهها عنوان کتاب می رسد و توسط نویسندگان قدیمی نوشته شده است و امروزه نیز موجود است و حتی به تواتر و شهرت نیز رسیده است که کسی جز علی ـ علیه السلام ـ متولی تجهیز، تکفین و تدفین پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نبوده و اگر روایاتی هم بر خلاف این نقل شود مخالف فرموده رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ است که قبلا ذکر شد و یا این که از سر عناد و دشمنی با علی بن ابی طالب- علیه السلام - چنین مطلبی را نقل می کنند.

------------------------------------------
[1]. ابن سعد، محمّد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1410ق، ج2، ص202.
[2]. ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویه، بیروت، دارالمعرفة، بی تا، ج2، ص622 - 663.
[3]. همان، ص664.
[4]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، 1409ق، ج2، ص388.
[5]. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، 1407ق، ج5، ص269.
[6]. بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفه احوال صاحب الشریعه، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1405ق، ج7، ص254.
[7]. ابن کثیر، پیشین، ج5، ص2645 ـ 266.
[8]. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، موسسه الاعلمی، بی تا، ج2، ص452.