علت تاخیر چند روزه در تدفین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم

در باره روز دفن پیامبر(ص)اختلاف است ؛ ظاهر عبارت شیخ مفید این است که دفن‏ پیامبر (ص) در همان روزى بود که وفات یافته بود. ابن هشام روایت کرده است که آن حضرت (ص) روز دوشنبه درگذشت و روز سه شنبه غسل داده شد و روز چهارشنبه، شبانه، به خاک سپرده شد. ابن سعد نیز مثل همین روایت را نقل کرده جز قسمت غسل در روز سه‏شنبه. همچنین روایت کرده‏اند که آن حضرت در روز دوشنبه هنگام غروب جان داد و در تاریکى به خاک سپرده شد و جز نزدیکانش عهده‏دار کار او نشدند و در روایتى است که پیغمبر (ص) در سحرگاه شب چهارشنبه به خاک سپرده شد و در روایت دیگرى است که آن حضرت روز دوشنبه هنگام غروب خورشید از دنیا رفت و روز سه شنبه هنگام غروب به خاک سپرده شد. شاید این روایت با آن چه نقل کرده‏اند مبنى بر این که آن حضرت را یک شبانه روز پس از وفاتش رها کردند موافق باشد. روایت ابن هشام هم که گفته است آن حضرت روز دوشنبه رحلت کرد و روز سه شنبه به خاک سپرده شد؛ نیز روایت شده است که آن حضرت روز دوشنبه هنگام غروب بدرود حیات گفت و روز چهارشنبه به خاک سپرده شد؛ این سخن با دفن آن حضرت در شب چهار شنبه منافات‏ دارد؛ شیخ مفید همچنین گوید: اکثر مسلمانان چون دیدند على به کار دفن‏ پیامبر مشغول است و بنى هاشم نیز به خاطر رحلت رسول خدا به مصیبت گرفتار آمده‏اند از فرصت استفاده کردند و براى به دست آوردن خلافت پیامبر پیشى گرفتند زیرا انصار در میان خود دو دسته شدند و طلقا (آزادشدگان) و مؤلفه قلوبهم نمى‏خواستند مسئله تعیین جانشینى رسول خدا تا زمانى‏که بنى هاشم از کار کفن ‏و دفن پیامبر فراغ یابند به تأخیر افتد. این مطلب همچنین از روایتى که طبرى در احتجاج نقل کرده فهمیده مى‏شود. وى این روایت را مانند روایت ابن قتیبه ذکر کرده اما عبارت طبرى روشن‏تر است. وى نوشته: گروه انصار و عده‏اى از حاضران که جزو انصار نبودند بیعت کردند در حالى‏که على بن ابیطالب به کفن‏ و دفن پیامبر(ص) مشغول بود. چون وى از این‏ جنازه پیامبر صلّى اللّه علیه و آله را به عهده بگیرند [و چون همه آنها از مهاجران بودند] انصار (مسلمانان مدینه) از بیرون خانه فریاد زدند: اى على! ما خدا را امروز به یاد تو مى‏آوریم که نگذارى حقّ ما از میان برود، از ما نیز مردى را وارد قبر کن، تا ما نیز در فضیلت دفن‏ پیامبر صلّى اللّه علیه و آله بهره‏مند گردیم.[1]
با توجه به اختلاف گزارشها درباره ی روز دفن پیامبر (ص) تاخیر سه روز مسلم نیست؛ درصورت وقوع چنین رویدادی می توان دلایلی برای آن ذکر کرد:
1- اقامه نماز برپیکرآن حضرت توسط تمام مسلمانان زن ومرد
2- پراکنده شدن انصار ومهاجرین وتنها ماندن امیرمومنان علی(ع) وبنی هاشم در دفن پیامبر(ص)
3- داستان شوم سقیفه مهم ترین دلیلی است که می تواند موید برتاخیر در دفن باشد که مردم از دفن غفلت ورزیده ودر آنجا تجمع کردند.

------------------------------
[1] . الأنوار البهیة ،صص:48- 47